Voedselvergiftiging (door voedsel overgedragen ziekten)

Voedselvergiftiging (door voedsel overgedragen ziekten) ontstaat wanneer we voedsel eten dat besmet is – meestal met bacteriën of een virus. Het is vervelend, maar medische behandeling is zelden nodig. Met voldoende vloeistoffen, goede handhygiëne en lichte maaltijden zou u binnen een dag of twee weer volledig gezond moeten zijn.

Voedselvergiftiging ontstaat wanneer we voedsel eten dat besmet is met schadelijke ziektekiemen zoals campylobacter, salmonella of E. coli. Rauw voedsel, waaronder vlees, gevogelte, eieren, vis en schaal- en schelpdieren, rauw fruit en groenten, kunnen vaak veel ziektekiemen bevatten die zich gemakkelijk verspreiden naar ander voedsel en oppervlakken in de keuken, via ongewassen handen en oppervlaktebesmetting (bijvoorbeeld snijplanken, keukengerei, kranen). Bij bijna 40% van alle door voedsel overgebrachte ziekten speelt kruisbesmetting tussen oppervlakken een rol. Daarom moeten we extra voorzichtig zijn wanneer we in de keuken voedsel hanteren of bereiden. De belangrijkste vier elementen van voedselhygiëne zijn daarom: kruisbesmetting voorkomen, schoonmaken, koken en koelen.

Oorzaken

Campylobacter, salmonella, listeria, Escherichia coli (E. coli) en norovirus zijn de belangrijkste veroorzakers van voedselvergiftiging.

Dit zijn enkele veelvoorkomende bronnen:

Eten van rauw of niet door en door gaar voedsel (vooral gevogelte, varkensvlees, hamburgers, worst en kebab) [aanpassen o.b.v. markt]
Voedsel dat is ‘over de datum’ is of dat niet goed gekoeld is bewaard
Eten van voedsel dat is gehanteerd door iemand met diarree of die last heeft van overgeven
Kruisbesmetting (waarbij ziektekiemen van besmet voedsel worden overgebracht op ander voedsel)

Overzicht van symptomen

Afhankelijk van het soort ziektekiem kunnen de symptomen beginnen van één tot 36 uur na het eten van besmet voedsel.

U kunt last hebben van een of meer van de volgende symptomen:

Misselijkheid
Overgeven
Diarree

Andere symptomen zijn:

Maagkrampen
Buikpijn
Verminderde eetlust
Koorts
Spierpijn
Koude rillingen

Als u een maagvirus hebt, of last hebt van uw maag, drink dan veel en neem een oraal rehydratiemiddel (ORS) indien mogelijk. Dit vult de mineralen en zouten aan die u verliest door overgeven of diarree. ORS is meestal verkrijgbaar in zakjes en moet worden opgelost in water.

Probeer normaal te eten, maar houd de maaltijden klein en licht. Vermijd vet, sterk gekruid en zout- of suikerrijk eten.

Indien uw symptomen langer dan een dag of twee aanhouden, of als u pijn hebt, neem dan contact op met uw zorgverlener.

Tips voor preventie

Gelukkig is er veel dat u kunt doen om maagontsteking (gastritis) of door voedsel overgedragen ziekten te voorkomen. Denk aan de vier elementen van voedselveiligheid.

Schoonmaken:

Zorg voor een goede handhygiëne: Vergeet niet uw handen regelmatig met water en zeep te wassen, zeker na toiletbezoek en voor en na het bereiden en eten van voedsel – als u niet thuis bent en geen kraan kunt gebruiken, probeer dan Dettol Hand Sanitiser om 99,9% van de ziektekiemen te doden
Reinig en desinfecteer de oppervlakken waarop voedsel wordt bereid: Gebruik na het bereiden van voedsel (met name rauw vlees, rauwe vis of eieren) een hygiënische spray of doek op alle keukenoppervlakken die u hebt gebruikt. Vuil keukengerei, bestek en servies kan worden gereinigd met afwasmiddel en heet water.

Maak voedsel volledig gaar

Vlees dient volledig te worden gegaard – het vocht dient helder te zijn en het vlees mag niet roze meer zijn. Zorg ervoor dat opgewarmd eten door en door kokend heet is en warm eten niet vaker één keer op.

Zorg dat gekookt eten binnen één uur is afgekoeld, afgedekt en in de koelkast wordt geplaatst

Verdeel grote porties over kleinere bakjes indien nodig, om het afkoelen te versnellen. Volg de aanwijzingen op de verpakking voor het koelen van vers voedsel en eet het op vóór de houdbaarheidsdatum, of gooi het weg.

Voorkom kruisbesmetting

Denk eraan u handen te wassen vóór het bereiden van voedsel en direct na het hanteren van rauwe ingrediënten. Bereid rauw voedsel ook niet op dezelfde plek als gekookt voedsel en gebruik ander keukengerei en andere snijplanken. Bewaar rauw voedsel nooit boven gekookt voedsel in de koelkast omdat gelekte druppels het gekookte voedsel zou kunnen besmetten.